Werkgeversaansprakelijkheid bij arbeidsongevallen: de zorgplicht van de werkgever uitgelegd

Wanneer een werknemer tijdens zijn werk letsel oploopt, is de eerste vraag vaak: wie is aansprakelijk voor de schade? De wet kent werkgevers een vergaande zorgplicht toe. Werkgevers moeten zorgen voor een veilige werkomgeving en voldoende toezicht houden op naleving van veiligheidsregels. Doen zij dat niet, dan zijn zij in beginsel aansprakelijk voor de gevolgen van een arbeidsongeval.

Voorbeeld

Dat blijkt ook uit een recente uitspraak van de rechtbank Oost-Brabant. Een medewerker van een metaalbedrijf ontwikkelde na jaren zwaar tilwerk ernstige rugklachten. De werknemer stelde zijn werkgever aansprakelijk op grond van artikel 7:658 van het Burgerlijk Wetboek. De werkgever voerde aan dat de rugproblemen mede het gevolg waren van een aangeboren aandoening, maar de rechtbank oordeelde anders. Volgens de rechter stond al eerder vast dat de werknemer langdurig was blootgesteld aan fysiek zwaar werk, zonder dat de werkgever voldoende maatregelen had getroffen om dat te voorkomen. Daarmee had de werkgever haar zorgplicht geschonden en was zij aansprakelijk voor de geleden schade.

De rechter kende de werknemer een forse schadevergoeding toe, bestaande uit verlies aan arbeidsvermogen, pensioenschade, medische kosten, huishoudelijke hulp en smartengeld. De werkgever kon zich niet meer beroepen op alternatieve oorzaken of medische onzekerheid, omdat de aansprakelijkheid in de eerdere procedure al onherroepelijk was vastgesteld. Deze zaak laat zien dat werkgevers ook na een reorganisatie of ontslag aansprakelijk kunnen blijven voor gezondheidsschade die tijdens het dienstverband is ontstaan.

Zorgplicht werkgever

De zorgplicht van de werkgever is breed. Het gaat niet alleen om het beschikbaar stellen van veilige machines en hulpmiddelen, maar ook om het geven van duidelijke instructies, het organiseren van afwisselend werk en het beperken van fysieke belasting. Zelfs als werknemers ervaring hebben met hun werk, mag een werkgever niet aannemen dat zij vanzelf veilig werken. De plicht om toezicht te houden blijft bestaan.

Uitzendkrachten

Ook uitzendkrachten vallen onder deze bescherming. De formele werkgever (het uitzendbureau) én de materiële werkgever (het bedrijf waar de werkzaamheden worden verricht) kunnen beiden aansprakelijk zijn bij een ongeval. De uitzendkracht is immers net zo afhankelijk van de veiligheidsmaatregelen op de werkvloer als vaste medewerkers. Uit cijfers van de Nederlandse Arbeidsinspectie blijkt dat uitzendkrachten relatief vaak betrokken zijn bij arbeidsongevallen. In 2022 was ruim één op de vijf slachtoffers van een arbeidsongeval een uitzendkracht, terwijl deze groep slechts een klein deel van de beroepsbevolking vormt. Het is dus van groot belang dat ook voor deze werknemers voldoende toezicht, training en bescherming wordt geboden.

Ongevalspreventie

Werkgevers kunnen aansprakelijkheid voorkomen door actief werk te maken van preventie en veiligheidsbewustzijn. Dat betekent onder meer het uitvoeren van risico-inventarisaties, het bieden van ergonomische hulpmiddelen en het regelmatig herhalen van veiligheidsinstructies. Daarnaast is het verstandig om alle incidenten en bijna-ongevallen vast te leggen, zodat duidelijk is welke maatregelen zijn genomen.

Juridisch advies

Voor werknemers die letsel oplopen tijdens hun werk, is het belangrijk om tijdig juridisch advies in te winnen. Een letselschade-advocaat kan beoordelen of de werkgever zijn zorgplicht heeft geschonden en helpen bij het verhalen van de schade. Want hoewel werkgevers in beginsel aansprakelijk zijn, blijft het aan de werknemer om aan te tonen dat het letsel tijdens de uitoefening van het werk is ontstaan.

Conclusie

Deze uitspraak onderstreept nogmaals dat de zorgplicht van de werkgever ver gaat en dat rechters werknemers ruimhartig beschermen bij bedrijfsongevallen. Wie als werkgever onvoldoende aandacht besteedt aan veiligheid, kan daar jaren later nog de financiële gevolgen van ondervinden.

Hulp

Ben jij het slachtoffer geworden van een arbeidsongeval en wil jij weten wat jouw rechten zijn? Neem dan contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek.