Gemeente niet aansprakelijk voor val fietser

Geen schadevergoeding voor fietser die viel op Zuidplein Amsterdam: gemeente niet aansprakelijk

De Rechtbank Amsterdam heeft bepaald dat de Gemeente Amsterdam niet aansprakelijk is voor de letselschade van een fietser die in mei 2024 ten val kwam op het Zuidplein bij station Amsterdam Zuid. De man brak bij de val zijn schouder op meerdere plaatsen en stelde de gemeente aansprakelijk voor bijna achtduizend euro aan schadevergoeding. Volgens de rechtbank is echter geen sprake van een gebrekkige of gevaarlijke situatie waarvoor de gemeente verantwoordelijk kan worden gehouden.

Wat is er gebeurd?

De fietser reed op een vouwfiets over het Zuidplein en stelde dat hij was uitgegleden over gladde tegels of zogenoemde biggenruggen, verhogingen in het wegdek die bedoeld zijn om het verkeer te geleiden of af te remmen. Hij vond dat deze obstakels het plein gevaarlijk maakten voor fietsers, vooral bij nat weer. De gemeente Amsterdam wees de aansprakelijkheid van de hand. Volgens de gemeente was het wegdek niet gebrekkig en eindigde het verplichte fietspad bij een verkeersbord G12a. Na dat punt gold geen verplicht fietspad meer, en moesten fietsers in principe afstappen.

Een gemeentelijke inspectie kort na het incident wees uit dat het plein in goede staat verkeerde. Er waren geen losliggende tegels, verzakkingen of andere gebreken die het risico op een val vergrootten. De aanwezige biggenruggen waren bewust aangebracht om de snelheid van fietsers te beperken en voetgangers te beschermen. De rechtbank vond dat deze inrichting niet als gevaarlijk kon worden aangemerkt.

Beoordeling door de rechter

In haar oordeel benadrukte de kantonrechter dat weggebruikers zelf een zekere mate van oplettendheid in acht moeten nemen. Op drukke locaties zoals het Zuidplein, waar voetgangers, fietsers en ander verkeer elkaar kruisen, is extra voorzichtigheid geboden. Dat geldt zeker voor fietsers die zich buiten een verplicht fietspad begeven. De rechter zag geen aanwijzingen dat de gemeente nalatig was geweest in haar onderhouds- of zorgplicht.

Omdat geen sprake was van een gebrekkige situatie, wees de rechtbank de vordering van de fietser af. De gemeente hoeft geen schadevergoeding te betalen. Sterker nog, de fietser moet de proceskosten van ruim achthonderd euro aan de gemeente vergoeden.

Belang van de uitspraak

De uitspraak bevestigt opnieuw dat niet elk ongeval in de openbare ruimte automatisch leidt tot aansprakelijkheid van de wegbeheerder. Voor een succesvolle schadeclaim moet kunnen worden aangetoond dat het wegdek of de inrichting van de openbare ruimte daadwerkelijk gebrekkig was of dat de gemeente onvoldoende maatregelen heeft genomen om een gevaarlijke situatie te voorkomen.

In deze zaak speelde bovendien mee dat de biggenruggen een functionele verkeersmaatregel waren. Zulke fysieke obstakels kunnen hinderlijk zijn voor fietsers, maar dat maakt ze nog niet gevaarlijk in juridische zin. De gemeente had een duidelijke reden om deze verhogingen te plaatsen, namelijk om de verkeersveiligheid voor voetgangers te verbeteren.

De zaak onderstreept het belang van een goede documentatie en een gedegen schouw door de wegbeheerder. De inspectie door de gemeente, waarin geen gebreken werden vastgesteld, speelde een belangrijke rol in de beoordeling. Voor gemeenten laat dit zien hoe belangrijk het is om hun onderhoudsbeleid zorgvuldig vast te leggen en snel te reageren bij meldingen van ongevallen.

Voor letselschadespecialisten en belangenbehartigers biedt de uitspraak een nuttige les. Bij ongevallen in de openbare ruimte is het essentieel om het bewijs zorgvuldig te verzamelen: foto’s van de situatie, weersomstandigheden, locatie van het incident en eventuele getuigenverklaringen kunnen het verschil maken tussen een afgewezen of toegewezen claim.

Conclusie

De uitspraak van de Rechtbank Amsterdam maakt duidelijk dat de lat voor gemeentelijke aansprakelijkheid hoog ligt. Alleen wanneer een fietser kan aantonen dat het wegdek of de inrichting objectief gebrekkig was, komt schadevergoeding in beeld. In dit geval vond de rechter dat de gemeente haar zorgplicht niet had geschonden en dat de fietser zelf beter had moeten opletten.